Nghiên cứu thị trường là gì? 6 Bước nghiên cứu thị trường hiệu quả.

Danh Mục

1. Nghiên cứu thị trường là gì?

Nghiên cứu thị trường là một quá trình thu thập, xử lý, phân tích những thông tin liên quan đến khách hàng, đối thủ, thị trường mục tiêu và có thể là toàn bộ về ngành mà doanh nghiệp bạn muốn kinh doanh.

Nghiên cứu thị trường có mục đích hỗ trợ việc ra quyết định có liên quan đến việc xử lý vấn đề và nắm bắt cơ hội Marketing.

Nghiên cứu thị trường là gì?

Tùy theo mục đích của doanh nghiệp, đó có thể là xâm nhập vào một thị trường, phát triển một sản phẩm/dịch vụ mới hay thực hiện một chiến dịch truyền thông mà phương pháp nghiên cứu thị trường là khác nhau.

Tuy nhiên, nghiên cứu thị trường được coi là một nghiệp vụ cần thiết. Bởi nó sẽ cung cấp đầy đủ thông tin chính xác giúp các nhà Marketer đưa ra một chiến lược phù hợp và từ đó mang lại hiệu quả cao. 

Nếu doanh nghiệp chủ quan không thực hiện nghiên cứu thị trường hay nghiên cứu một cách hời hợt, thì việc đưa ra quyết định có thể mang lại rủi ro cao.

Điều đó sẽ đi kèm với nhiều hậu quả khác, đó là chiến dịch thất bại hay lãng phí nguồn lực. 

2. Mục đích của Nghiên cứu thị trường

2.1. Xác định cơ hội đáp ứng một nhóm nhu cầu chưa được được đáp ứng.

Kiểm tra và hiểu được những nhu cầu chưa được đáp ứng của một nhóm khách hàng nào đó.

Họ nói họ đang muốn điều gì? Họ nói họ đang cần gì? Một số phương pháp thu thập dữ liệu hữu ích có thể sử dụng.

Ví dụ như: Thực hiện tập trung vào nhóm, phỏng vấn khách hàng và nhà đầu tư, đọc báo và các ấn phẩm thư viện khác, và lắng nghe những gì khách hàng nói và quan sát những gì họ làm. Sau đó, bạn thậm chí có thể phát triển một phiên bản sơ bộ về sản phẩm của bạn mà bạn thử nghiệm, hoặc kiểm tra thị trường, xem sản phẩm có bán hay không.

2.3. Ước tính dung lượng thị trường – Có bao nhiêu người có nhu cầu chưa được đáp ứng?

Xác định các nhóm khác nhau, hoặc phân khúc thị trường, trong đó tổng thể thị trường gắn liền với mỗi tính năng độc đáo và sở thích riêng.

Phương pháp thu thập dữ liệu có thể rất hữu ích, ví dụ như, đọc về các xu hướng nhân khẩu học và xu hướng xã hội trong các ấn phẩm ở thư viện.

Bạn thậm chí có thể quan sát từng nhóm trong một thời gian để nhận thấy những gì họ làm, họ đi những đâu và họ thảo luận những gì. Hãy xem xét phỏng vấn một số thành viên của mỗi nhóm.

Cuối cùng, xem xét thực hiện tập trung một nhóm hoặc hai trong mỗi nhóm.

2.3. Xác định phương pháp tốt nhất để đáp ứng nhu cầu chưa được đáp ứng của thị trường mục tiêu

Làm thế nào để bạn có thể phát triển một sản phẩm với các tính năng và lợi ích để đáp ứng nhu cầu chưa được đáp ứng?

Làm thế nào bạn có thể đảm bảo rằng bạn có khả năng để tiếp tục đáp ứng nhu cầu?

Mời một số khách hàng và phóng vấn họ theo nhóm, bao gồm hỏi họ về sở thích, các nhu cầu chưa được đáp ứng và làm thế nào để đáp ứng chúng.

Đồng thời, yêu cầu họ những gì họ cần để sử dụng dịch vụ của bạn và những gì họ sẽ trả cho chúng.

2.4. Nghiên cứu thị trường: Khảo sát đối thủ cạnh tranh

Kiểm tra sản phẩm của họ, dịch vụ, kĩ thuật tiếp thị, giá cả, vị trí của họ, v.v.v… Một trong những cách tốt nhất để hiểu về đối thủ cạnh tranh của mình là trở thành khách hàng của họ.

Tới vị trí của họ, nhìn xung quanh và xem xét một số tài liệu của họ. Chú ý quảng cáo của họ trong các bản tin và tờ báo. Nhìn vào các trang web của họ, thậm chí là mua hàng của họ để trải nghiệm sâu sắc hơn.

2.5. Nghiên cứu thị trường: Xác định lợi thế cạnh tranh của bạn trong mắt khách hàng

Một phương pháp thu thập dữ liệu đặc biệt hữu ích là phỏng vấn nhóm tập trung. Tìm một số nhóm khách hàng tiềm năng và nói cho họ về ý tưởng của bạn và sự độc đáo của nó.

Hãy nói với họ bạn muốn sản phẩm của mình được công nhận như thế nào (vị trí của nó). Hãy hỏi họ những gì họ nghĩ.

2.6. Nghiên cứu thị trường: Kết luận liệu sản phẩm có đáp ứng nhu cầu khách hàng hiệu quả

Một trong những cách tốt nhất để đưa ra kết luận là thực hiện đánh giá.

Đánh giá thường bao gồm việc sử dụng các phương pháp thu thập dữ liệu khác nhau, thường là vài trong số họ.

Ví dụ như: Quan sát khách hàng, phỏng vấn họ, quản lí câu hỏi với họ, phát triển một số trường hợp nghiên cứu, và, lý tưởng hơn, thực hiện một sản phẩm thử nghiệm, hoặc thí điểm.

2.7. Nghiên cứu thị trường: Đánh giá hiệu quả chiến lược quảng cáo và khuyến mại của bạn

Một trong những cách tốt nhất để kết luận là đánh giá hiệu quả của quảng cáo.

Điều này bao gồm sử dụng một số phương pháp thu thập dữ liệu giữa khách hàng của bạn, chẳng hạn như quan sát khách hàng, phỏng vấn họ, phát triển một số trường hợp để nghiên cứu.

3. Một số phương pháp nghiên cứu thị trường thông dụng

Chúng ta hãy nghĩ rằng mình biết những gì khách hàng của mình nghĩ và mong muốn.

Tuy nhiên điều này lại thường không đúng!

Các doanh nghiêp không thể thành công nếu không thể tiếp tục đáp ứng nhu cầu của khách hàng (theo thời gian). Chính vì thế, bạn cần thu thập phản hồi của khách hàng một cách định kỳ.

Các phương pháp bạn chọn và cách bạn sử dụng chúng tuỳ thuộc vào loại thông tin phản hồi mà bạn muốn từ khách hàng.

Ví dụ, để tìm hiểu nhu cầu của họ trong các sản phẩm và dịch vụ, họ nghĩ gì về sản phẩm và dịch vụ của bạn…

3.1. Hỏi nhân viên về khách hàng

Nhân viên của bạn thường là những người tương tác nhiều nhất với khách hàng. Hãy hỏi họ về các sản phẩm và dịch vụ mà khách hàng mong đợi. Hãy hỏi nhân viên về những gì khách hàng khiếu nại.

3.2. Nghiên cứu khách hàng thông qua phiếu góp ý giấy và điện tử

Cung cấp ngắn gọn, nửa trang giấy bình luận để họ có thể trả lời những câu hỏi đơn giản như:

  • Bạn có hài lòng về dịch vụ của chúng tôi?
  • Làm thế nào để chúng tôi có thể cung cấp các dịch vụ hoàn hảo?
  • Có những dịch vụ mà bạn muốn nhưng chưa có?
  • Các hình thức lấy ý kiến phản hồi bằng giấy hoặc dưới hình thức điện tử (e-form, Google form…) ngày càng đa dạng hơn.

3.3. Nghiên cứu thị trường thông qua yếu tố cạnh tranh

Làm thế nào tìm hiểu về đối thủ cạnh tranh thông qua đội ngũ bán hàng hoặc đại lý?

Thông qua doanh thu bán hàng của đối thủ cạnh tranh, các đại lý có thể nói được nhiều thông tin về đối thủ cạnh tranh của bạn. Cần huấn luyện đội ngũ bán hàng hoặc đại lý của bạn để họ trở thành những radar tiếp nhận thông tin về đối thủ cạnh tranh của bạn.

3.4. Nghiên cứu thị trường thông qua khách hàng

Một trong những cách tốt nhất để tìm hiểu những gì khách hàng muốn là hỏi họ. Nói chuyện với họ khi họ truy cập vào cơ sở của bạn hoặc bạn tới thăm họ.

Bạn cũng có thể quan sát, ghi chép hay sử dụng những biện pháp tracking bằng smart wifi, GPS, máy đếm…

3.5. Nghiên cứu tài liệu và báo cáo

Chú ý những gì khách hàng đang mua và không mua từ bạn. Các báo cáo thị trường có thể cho bạn biết xu hướng mua sắm của khách hàng và qua đó bạn biết bạn đang ở đâu trên thị trường (thị phần) và đối thủ của bạn bán được sản phẩm gì cho khách hàng. 

3.6. Phỏng vấn nhóm tập trung

Nhóm tập trung thường có từ 8 – 10 người mà bạn tập hợp để thu hút sự chú ý của họ về sản phẩm hoặc dịch vụ hoặc một ý tưởng.

3.7. Khảo sát thị trường bằng mail

Bạn có thể ghét trả lời những thứ này, nhưng có rất nhiều người không – và sẽ điền vào phiếu khảo sát đặc biệt nếu họ nhận lại được một thứ gì đó. Hứa với họ sẽ có giảm giá khi họ gửi lại bản đơn đã được hoàn thiện cho công ty của bạn.

3.8. Khảo sát thị trường bằng điện thoại

Thuê sinh viên vào mùa hè hoặc người làm việc bán thời gian vài ngày mỗi đợt 6 tháng để làm khảo sát qua điện thoại.

3.9. Khảo sát thị trường sử dụng bảng hỏi giấy hoặc CAPI

Doanh nghiệp có thể tiến hành nghiên cứu thị trường bằng bảng hỏi, có thể dưới hình thức giấy, CAPI (computer assisted personl interview) hoặc web form. Doanh nghiệp có thể tự làm hoặc thuê công ty nghiên cứu thị trường chuyên nghiệp.

3.10. Tracking hàng vi khách hàng trên Internet, mạng xã hội

Qua các công cụ quản lý website như Google Analytics hoặc Studio sáng tạo của Facebook, bạn cũng có thể biết khách hàng tìm đến bạn vì sản phẩm gì, họ tìm kiếm từ khóa gì và tại sao họ lại đến trang web của đối thủ thay vì trang web của bạn.

Bạn cũng có thể sử dụng Hotjar để theo dõi hành vi tương tác, nhận ra các điểm nóng / lạnh trên website của bạn.

Hoặc sử dụng một số công cụ lắng nghe MXH để chủ động lắng nghe các cuộc thảo luận theo từng chủ đề, lắng nghe các sự kiện phát sinh theo thời gian thực để có dữ liệu, phương án xử lý.

Ngoài ra, bạn có thể sử dụng Google Trend, Google Alert và Google Keyword Planner để hiểu rõ hơn về khách hàng của bạn đang tìm kiếm điều gì.

4. Quy trình 6 bước thực hiện nghiên cứu thị trường

Bước 1: Xác định mục tiêu hoặc vấn đề của doanh nghiệp

Có thể nói, việc nghiên cứu thị trường có giúp ích cho doanh nghiệp hay không phụ thuộc vào việc bạn có xác định đúng đắn vấn đề doanh nghiệp đang gặp phải hay mục tiêu của cuộc nghiên cứu này.

Vì thế đây được xem là một bước cần thiết trong mọi quy trình nghiên cứu thị trường. 

Xác định mục tiêu hoặc vấn đề của doanh nghiệp trong ngiên cứu thị trường

Một ví dụ dễ hiểu cho vấn đề mà doanh nghiệp đang gặp phải đó là:

  • “Liệu chúng ta có nên tiến vào thị trường đó hay không?”
  • hoặc “Tính năng nào của sản phẩm cần được phát triển trong tương lai?”.

Việc hiểu vấn đề mà doanh nghiệp đang gặp phải một cách rõ ràng sẽ giúp cho kết quả của cuộc nghiên cứu thị trường tập trung và đạt hiệu quả. 

Bước 2: Lựa chọn phương pháp nghiên cứu phù hợp

Lựa chọn phương pháp nghiên cứu thị trường phù hợp nhấtTùy theo mục tiêu, bạn có thể lựa chọn phương pháp nghiên cứu thị trường phù hợp nhất

Bước tiếp theo sau khi đã xác định được mục tiêu của việc nghiên cứu đó là lựa chọn phương pháp nghiên cứu phù hợp. Một số phương pháp nghiên cứu phổ biến để doanh nghiệp của bạn có thể lựa chọn, đó là:

  • Điều tra, khảo sát: Công cụ để thực hiện nghiên cứu bằng phương pháp này đó chính là bảng câu hỏi (bảng hỏi). Doanh nghiệp sẽ thiết kế một bảng câu hỏi thông minh, bám sát vào mục tiêu đã đề ra để khảo sát khách hàng mẫu. Quy mô mẫu được khảo sát càng lớn bao nhiêu, thì kết quả thu được càng đáng tin cậy bấy nhiêu.
  • Phỏng vấn nhóm: Người điều phối sẽ sử dụng một chuỗi các câu hỏi được soạn sẵn hay các chủ đề để dẫn dắt cuộc thảo luận giữa một nhóm người.
  • Phỏng vấn cá nhân: Giống như phỏng vấn nhóm, phỏng vấn cá nhân bao gồm nhiều câu hỏi mở có tính chất tìm hiểu sâu. Tuy nhiên phương pháp này đòi hỏi người phỏng vấn phải có kỹ năng dẫn dắt và tạo thiện cảm với người được phỏng vấn. Bởi khách hàng có sẵn sàng chia sẻ với người lạ hay không, đều phụ thuộc kỹ năng của người phỏng vấn.
  • Quan sát: Khi bạn quan sát hành động của khách hàng được ghi lại trong hệ thống camera đặt tại cửa hàng, nơi công cộng, bạn có thể thấy rõ cách thức họ mua sắm và sử dụng sản phẩm/dịch vụ của bạn. Phương pháp này giúp bạn có được một sự tổng hợp chính xác nhất về các thói quen thông thường cũng như hành vi mua sắm của khách hàng.
  • Thử nghiệm: Bạn sẽ đặt những sản phẩm mới vào một vài cửa hàng để thử phản ứng của khách hàng trong các điều kiện bán hàng thực tế. Việc này giúp bạn chỉnh sửa và hoàn thiện sản phẩm, có thể là điều chỉnh lại giá cả hay cải tiến bao bì bắt mắt hơn.

Bên cạnh đó, trước hết, bạn cần xác định làm thế nào chọn mẫu mang tính đại diện: đó là đối tượng có đặc điểm như thế nào, doanh nghiệp có thể tìm họ ở đâu, số lượng bao nhiêu là đủ để có thể kết luận,…  

Bước 3: Thiết kế và chuẩn bị khảo sát

Thiết kế nghiên và chuẩn bị khảo sát thị trườngThiết kế và chuẩn bị cho khảo sát, phỏng vấn hay thực nghiệm càng kĩ lưỡng thì thông tin thu được càng có chất lượng.

Tùy theo phương pháp nghiên cứu được lựa chọn mà sự chuẩn bị là khác nhau. Nhưng nhìn chung, trong bước này, bạn cần phải thiết kế công cụ nghiên cứu thị trường. 

Ví dụ như doanh nghiệp của bạn chọn phương pháp nghiên cứu là điều tra, khảo sát thì cần liệt kê các câu hỏi, từ đó thiết kế một bảng hỏi trực tiếp/online.

Mặt khác, nếu doanh nghiệp nhận thấy phương pháp phỏng vấn cá nhân mang lại hiệu quả nhất, thì doanh nghiệp cần chuẩn bị một số câu hỏi chính và các thiết bị cần thiết cho phỏng vấn viên. 

Bước 4: Thu thập thông tin

Đây chính là bước mà bạn sẽ tiến hành đưa bản khảo sát trên thị trường, hoặc thực hiện các buổi phỏng vấn nhóm, phỏng vấn cá nhân hay quan sát, thực nghiệm.

Trong quá trình thực hiện khảo sát; phỏng vấn hoặc thử nghiệm, các câu trả lời hay thậm chí mọi thái độ hành vi của khách hàng đều được thu thập và ghi lại.

Bước 5: Tổng hợp và phân tích dữ liệu

Tổng hợp và phân tích dữ liệu và bước quan trọng trong nghiên cứu thị trường

Từ những thông tin được ghi chép, bạn sẽ tổng hợp những thông tin đó lại thành bản dữ liệu hoàn chỉnh, thống nhất.

Tiếp theo đó, việc sử dụng các phần mềm chuyên xử lý, phân tích dữ liệu là cần thiết và chúng sẽ đem lại cho doanh nghiệp của bạn kết quả nhanh chóng và chính xác nhất. 

Một số phần mềm phân tích dữ liệu phổ biến và đáng tin cậy hiện nay, đó là Excel, SPSS, Minitab,… Nhiệm vụ của các phần mềm này là tạo bảng và đồ thị, biểu đồ phân chia; phân khúc kết quả vào các nhóm phù hợp như độ tuổi, giới tính và cuối cùng là tìm ra xu hướng chính của kết quả nghiên cứu.

Bước 6: Minh họa dữ liệu và trình bày kết quả

Cuối cùng, đây chính là bước mà bạn có thể trình bày về cả quá trình nghiên cứu thị trường cũng như kết quả thu được để trả lời cho câu hỏi được đưa ra bước 1.

Hãy đảm bảo rằng tất cả các thông tin, dữ liệu thu thập được biểu thị một cách khoa học, logic và dễ theo dõi.

Minh họa dữ liệu và trình bày kết quả là bước cuối cùng của nghiên cứu thị trường

Một điều đặc biệt bạn cần lưu ý, đó là, hãy bắt đầu trình bày từ vấn đề, mục tiêu của doanh nghiệp.

Sau đó là lý do vì sao bạn lại chọn phương pháp nghiên cứu này, cách thức tiến hành chúng như thế nào.

Và đối với mỗi kết quả nghiên cứu được đưa ra, hãy trình bày kèm theo cả ý nghĩa và tác động của chúng đối với vấn đề của doanh nghiệp. 

Sau cùng, điều quan trọng nhất mà bạn cần đạt được là trả lời được câu hỏi được đưa ra ban đầu, hay cụ thể hơn đó là giải quyết được vấn đề của doanh nghiệp

5. Một số nguồn thông tin cho nghiên cứu thị trường

5.1. Tổng cục Thống kê

Đây là cơ quan phụ trách công tác thống kê của Việt nam. Tổng cục Thống kê thường xuyên thu thập thông tin về doanh nghiệp, xuất bản niên giám thống kê hàng năm, thực hiện các cuộc tổng điều tra dân số, tổng điều tra doanh nghiệp và một loạt các khảo sát khác.

5.2. Tổng cục dân số và kế hoạch hóa gia đình

Cơ quan này cung cấp các thông tin về dân số, cơ cấu dân số, biến động dân số…

5.3. Bộ Công thương

Bộ này quản lý công tác thương mại, công nghiệp cũng như hàng loạt doanh nghiệp lớn trên  toàn quốc. Họ có các sở tại các tỉnh thành phố và công bố một loạt các thông tin về các ngành công nghiệp, sản phẩm và dịch vụ.

5.4. Sở Công thương

Sở Công thương quản lý công tác thương mại, công nghiệp của một tỉnh, thành phố nên họ có nhiều dữ liệu thường xuyên về doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh, thành phố. 

5.5. Hiệp hội doanh nghiệp

Liên kết một số lượng lớn hội viên trong một hoặc một số ngành nghề, thường sản xuất các bản tin rất hữu ích cho các thành viên cùng với các dịch vụ mạng, hỏi đáp. Nhiều hiệp hội có các bản tin hoặc ấn phẩm chuyên nghiệp. Ví dụ Hiệp hội Doanh nghiệp dịch vụ Logistics Việt Nam cung cấp Tạp chí Vietnam Logistics Review. 

5.6. Các công ty cung cấp cơ sở dữ liệu chuyên ngành

Mặc dù chưa phổ biến tại Việt nam, doanh nghiệp hoàn toàn có thể cân nhắc việc mua dữ liệu hoặc báo cáo từ các đơn vị cung cấp chuyên nghiệp như Euro Monitor, Fintech, Nielsen…

Hoặc các báo cáo ngành của các doanh nghiệp hàng đầu trong lĩnh vực mà bạn có thể dễ dàng tìm thấy trên internet.

Các dữ liệu này thường có tính trực quan rất cao hơn là các dữ liệu của 5 nguồn trên.

Như vậy, qua bài chia sẻ này, PITDA.VN đã giúp bạn hiểu sâu hơn về quá trình nghiên cứu thị trường là gì, các phương pháp và quy trình nghiên cứu thị trường chuẩn. Hi vọng những thông tin này sẽ giúp ích cho bạn.

Yêu cầu báo giá